Circulaire van 30 juli 2025 over ploegenarbeid: waar staan we vandaag?

Sinds de herstructurering bij Ford Genk compenseert de vrijstelling van de doorstorting van de bedrijfsvoorheffing de extra kosten in verband met nacht- en ploegenpremies. Maar de toepassing ervan, die bemoeilijkt wordt door een gebrek aan juridische duidelijkheid, heeft geleid tot uiteenlopende interpretaties en talrijke wetswijzigingen. Het meest controversiële onderwerp blijft het begrip “omvang”: om recht te hebben op de vrijstelling moeten opeenvolgende ploegen hetzelfde werk verrichten, zowel qua inhoud als qua omvang. Maar hoe wordt dit criterium precies gedefinieerd en gemeten? De circulaire van 30 juli 2025 zet dit debat verder.

Nultolerantie voor verschillen in omvang (arrest van 8 februari 2024)

Op 8 februari 2024 oordeelde het Grondwettelijk Hof dat het niet onredelijk is om bedrijven uit te sluiten van de vrijstelling wanneer de omvang van het werk van de ploegen varieert naargelang piek- en daluren, of wanneer de omvang van het werk vergelijkbaar maar niet identiek is.

In de industrie- en logistieke sector sloeg dit arrest in als een bom: het VBO bestempelde het als onrealistisch. In de praktijk is het vrijwel onmogelijk dat opeenvolgende ploegen exact dezelfde omvang hebben. Nochtans maken duizenden werkgevers gebruik van de vrijstelling voor ploegenarbeid, voor wie het verlies van het toegekende vrijstellingsbedrag een aanzienlijke financiële impact zou hebben.

De bis-variant: een tijdelijke oplossing

Om de kritiek te temperen werd in mei 2024 de bis-variant ingevoerd, dat van toepassing blijft tot 31 december 2026. Deze overgangsperiode moet de regering de tijd geven om tot een definitieve regeling te komen. Binnen het bis-regime geldt: hoe groter het verschil in de omvang van de ploegen, hoe meer de vrijstelling proportioneel daalt. De werkgever kiest maandelijks of hij het bis-regime of het klassieke regime toepast.

Toch blijft de toepassing complex. De voorbeelden in de wetgeving zijn simplistisch vergeleken met de operationele realiteit. HR-afdelingen moeten jongleren met massa’s data en dragen daarbij een zware verantwoordelijkheid.

Circulaire 2025/C/50: een nieuw hoofdstuk, maar niet het laatste

Aangezien de bis-variant tijdelijk is en er nog steeds onzekerheden bestaan, publiceerde de FOD Financiën op 30 juli een nieuwe circulaire. Belangrijk: de fiscus heeft nu vastgelegd welk verschil in omvang binnen het klassieke regime aanvaardbaar is. Voortaan wordt een verschil in omvang tussen opeenvolgende ploegen van maximaal 10% aanvaard. Dit wordt als volgt berekend: het verschil tussen het aantal leden van de grootste ploeg en dat van de kleinste ploeg, gedeeld door het aantal leden van de grootste ploeg.

Toch roept deze circulaire minstens evenveel vragen op als ze beantwoordt. Het traject van de vrijstelling voor ploegenarbeid gaat dus verder. Fiabilis volgt de wettelijke evoluties nauwgezet op, in dialoog met zijn partners en de fiscus.

De vragen die u zich vandaag moet stellen

Hoewel er nog geen definitieve versie van de vrijstelling voor ploegenarbeid bestaat, blijft één ding zeker: de fiscale controles gaan gewoon door. Ondanks de grijze zones is het cruciaal om alert te blijven voor nieuwe wetgeving en nu al na te denken over de praktische uitvoering ervan.

• Zijn uw HR-teams voldoende opgeleid om de omvang correct te berekenen?
• Beschikken ze over de nodige middelen om hun werk tot een goed einde te brengen?
• Wordt hun stem gehoord, ook als dit betekent dat reeds begrote bedragen opnieuw in vraag worden gesteld?
  

De consultants van Fiabilis, met meer dan 15 jaar expertise in dit domein, staan klaar om uw teams te ontvangen en hen te begeleiden naar conformiteit.